Uczenie się przez nauczanie (LdL)

Metoda polega na wzajemnym uczeniu się uczniów. Twórcą metody LdL jest niemiecki nauczyciel języka francuskiego Jean-Pol Martin. Wyróżniamy dwa warianty uczenia się przez nauczanie.

Pierwszy to lekcja prowadzona przez jednego lub dwoje uczniów.  W tej metodzie najczęściej uczniowie prowadzący lekcje otrzymują od nauczyciela (np. drogą losowania)  lub wybierają samodzielnie cel i temat lekcji, którą  przeprowadzą w klasie. Nauczyciel pełni funkcje doradcy i pomaga uczniom w przygotowaniu lekcji (w miarę potrzeb sygnalizowanych przez uczniów).  Uczniowie przygotowujący lekcję sami:  wybierają lub wymyślają sposób wprowadzenia nowego materiału, poszukują źródeł informacji, opracowują ćwiczenia, gry edukacyjne lub karty pracy. Stosowałam tę metodę w praktyce w klasie czwartej (trzeci rok nauki języka niemieckiego). Uczniowie przygotowywali lekcję w parach i losowali tematy i cele lekcji. Proponowałam im swoją pomoc i wsparcie, jednak większość z nich wolała przygotować lekcję samodzielnie. Myślę, że potraktowali to jako wyzwanie, a wyzwania MOTYWUJĄ.  Ku mojemu zaskoczeniu byli niezwykle kreatywni i tylko w nielicznych przypadkach musiałam włączać się w proces prowadzenia lekcji. Wykorzystali wiele pomysłów, które znali z moich lekcji (uczniowie nauczyli się ode mnie), ale wprowadzieli własne rozwiązania i metody (i ja nauczyłam się od uczniów). Inni uczniowie (uczestniczący w lekcji) zachowywali się w sposób bardziej zdyscyplinowany niż na moich lekcjach!

Wariant bardziej wymagający to uczenie się w 4-5-osobowych grupach przez dłuższy czas.  

Uczniowie samodzielnie tworzą grupy, jednak warunki określa nauczyciel:  w każdej grupie mają być chłopcy i dziewczęta  wykazujący różny poziom wiedzy ogólnej. Korzystne jest, jeśli mają wspólne zainteresowania (np. uprawianie sportu, gra na instrumentach muzycznych itp.). Uczniowie i uczennice otrzymują grupowe   portfolio  zawierające tematy, cele, kryteria  sukcesu i zadania prowadzące do ich osiągnięcia.  Samodzielnie wybierają zagadnienia, którymi chca się zająć w określonym czasie.

Pracując w grupie, uczniowie zmieniają się rolami ekspertów, zależnie od zawartych w portfolio zadań.  Oznacza to, że konkretne treści, informacje przygotowuje jeden uczeń/jedna uczennica, a następnie uczy innych członków grupy. Swoją pracę i współpracę uczniowie dokumentują w portfolio. Nauczyciel powienien zadbać o to, by praca była rozłożona równiomiernie pomiędzy członkami danej grupy. Ale jeśli taki system obejmuje wiele przedmiotów, to może zdarzyć się, że uczniowie wybieraja sobie „specjalizacje” (Antek jest ekspertem od matematyki, a Karolina – od niemieckiego).

Uczenie się przez nauczanie obejmuje zadania:

1. sporządzanie notatek lekcyjnych na podstawie źródeł internetowych,  materiałów przygotowanych samodzielnie oraz przez nauczyciela, materiałów interaktywnych
2. przygotowanie  zadań domowych, np.  wspólnej pracy w „chmurze”
3. dokumentowanie  pracy lekcyjnej (również  przy użyciu mobilnych nośników informacji)
4. przygotowanie prezentacji  (w klasie, na stronę internetową).

Uczenie się poprzez nauczanie umożliwia skuteczne, skoncentrowane na uczniu realizowanie podstawy programowej.